Edukacja Ekologiczna 2023 - Opakowania

Wytwarzając produkty, które następnie wprowadzamy na rynek, w większości przypadków musimy znaleźć dla nich odpowiednie opakowania. W niektórych przypadkach najlepsze okażą się opakowania szklane a w innych tekturowe lub wykonane z tworzyw sztucznych, które zabezpieczą produkt przed uszkodzeniem. Należy zauważyć, że wykorzystanie opakowań niesie ze sobą pewne konsekwencje. Wobec tego, wśród obowiązków, jakie są prawnie nałożone na producentów i dostawców towarów w opakowaniach, wymienić należy odzysk opakowań. Co w konsekwencji oznacza, że między innymi recykling odpadów opakowaniowych takiego samego rodzaju jak odpady powstałe ze stosowanych w danym przedsiębiorstwie opakowań na produkty. I pomimo tego, że dany podmiot może w tej kwestii radzić sobie samodzielnie, nic nie stoi na przeszkodzie, by zadania te zlecił innej instytucji, która zajmuje się organizacja odzysku opakowań.

Czym jest organizacja odzysku opakowań?

Istnieją trzy podstawowe typy podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach na polski rynek: producenci produktów w opakowaniach, importerzy takich produktów oraz firmy, które dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia produktu opakowaniach. Natomiast organizacja odzysku opakowań to podmiot, który może przejąć obowiązki odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych od ww. typów podmiotów. Najczęściej dzieje się tak na podstawie ustalonej umowy zawartej pomiędzy organizacją odzysku opakowań a danym przedsiębiorstwem. Często zdarza się tak, że umowa taka może dotyczyć jednego lub kilku rodzajów opakowań, jakie podmiot wprowadzający produkty w opakowaniach dostarczył do obrotu na rynku w określonym roku kalendarzowym.

Dlaczego odzysk opakowań jest tak ważny?

Powszechny obowiązek recyklingu oraz odzysk opakowań pozwala na kontrolę obiegu opakowań z drewna, opakowań z papieru i tektury, oleje smarowych i gumowych opon, opakowań ze stali lub aluminium, opakowań z tworzyw sztucznych oraz tych wyprodukowanych ze szkła gospodarczego. Ustawowy obowiązek odzysku oznacza, że przedsiębiorca musi zapewnić ustalony poziom odzysku tych odpadów, które wprowadził na rynek w postaci ww. opakowań na własne produkty. Procedura taka ma na celu ograniczenie obiegu surowców, ze względu na to, że dąży do utrzymania statusu zachowania równowagi w kwestii masy poszczególnych surowców w formie odpadów. Ponadto należy zauważyć, że za nieprzestrzeganie ustawowych zasad grozi przedsiębiorcy tzw. opłata odpadowa (lub też opłata produktowa), w związku z tym o wiele bardziej opłaca im się ograniczać do minimum zakup i dystrybucję opakowań, szanując tym samym środowisko naturalne.

Dlaczego warto współpracować z organizacją odzysku opakowań?

Należy zauważyć, że współpraca z organizacją odzysku opakowań wiąże się z wieloma korzyściami dla przedsiębiorstwa. Podstawową zaletą jest to, że można w prosty sposób zlecić na organizację obowiązek osiągnięcia w jego imieniu wymaganego przez przepisy prawa poziomu odzysku i recyklingu. Natomiast, w przypadku, gdy ustalony poziom ten nie zostanie osiągnięty, wtedy organizacja zobowiązana będzie do obliczenia należnej opłaty produktowej i uiszczenia jej do właściwego Urzędu Marszałkowskiego. Ponadto dodatkowym atutem jest to, że organizacja odzysku opakowań może od danego przedsiębiorcy przejąć obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych. Są one obowiązkowe, a ich celem jest podnoszenie świadomości ekologicznej wśród społeczeństwa.

Czy możemy zastąpić opakowania z plastiku?

Jednym z najbardziej problematycznych odpadów są opakowania z tworzyw sztucznych, powszechnie nazywane plastikowymi. Pomimo wielu zalet (są lekkie, wodoodporne, przezroczyste), ich rozkład w sposób naturalny może trwać nawet kilkaset lat. W związku z tym warto ograniczać zakup produktów plastikowych bądź zapakowanych w tworzywo sztuczne. Postępowanie takie powinno być to coraz łatwiejsze, ponieważ liczni producenci coraz częściej stosują ekologiczne rozwiązania.
Przykładowo plastikowe opakowania zastępowane są wykonanymi ze szkła, tworzyw biodegradowalnych (np. ze skrobi kukurydzianej) czy papieru. Dobrym nawykiem jest zabieranie na zakupy własnej torby z tkaniny lub wykorzystać torby z tworzywa, które już posiadamy w domu, a także siatki na owoce i warzywa, pojemniki szklane czy wytłoczki na jajka.